Czym jest odszkodowanie za utracone korzyści?

O odszkodowanie za utracone korzyści (z łac. lucrum cessans) może wystąpić poszkodowany, który w wyniku wypadku lub innego zdarzenia szkodzącego doznał „potencjalnego” uszczerbku w majątku.

Co to jest odszkodowanie za utracone korzyści?

Zgodnie z art. 361 § 2 Kodeksu cywilnego naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł oraz utracone korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Konstrukcja utraconych korzyści jest zagadnieniem skomplikowanym, szczególnie z punktu widzenia dowodzenia. W przeciwieństwie do szkody rzeczywistej, rozumianej jako zmniejszenie się aktywów lub zwiększenie pasywów w majątku poszkodowanego, utracone korzyści mają charakter hipotetyczny.

Rekompensacie za utracone korzyści majątkowe (inaczej koszt alternatywny) podlega szkoda polegająca na niepowiększeniu się majątku poszkodowanego czy też nieuzyskaniu przez poszkodowanego spodziewanych zysków. Innymi słowy formułując roszczenie o zwrot utraconych korzyści należy znaleźć odpowiedź na pytanie: jak wyglądałby stan majątku poszkodowanego gdyby nie doszło do zdarzenia wyrządzającego szkodę?

Co dokładnie wchodzi w zakres pojęcia „utraconych korzyści”, jakie warunki należy spełnić, a także w jaki sposób skutecznie uzyskać zwrot utraconych korzyści majątkowych – na te pytania postaramy się odpowiedzieć w niniejszym artykule.

Czym są „utracone korzyści”?

Prezentowana wyżej teoria może wydawać się zawiła, dlatego przełożymy ją na konkretne przykłady. Jeżeli w wyniku wypadku komunikacyjnego doszło do uszkodzenia taksówki, to stratą w majątku kierującego będzie nie tylko konieczność pokrycia kosztów naprawy pojazdu, ale także utracony zarobek w okresie naprawy samochodu.

Artysta, który w związku z wypadkiem złamał rękę i tym samym nie mógł wykonać zamówionego obrazu ma uzasadnioną podstawę do ubiegania się o odszkodowanie za utracone korzyści majątkowe. Już w tym miejscu można zauważyć, że o ile utrata narzędzia pracy jakim jest taksówka, wydaje się prosta do powiązania ze szkodą, o tyle kwestia oszacowania wartości tych potencjalnych zarobków może przysporzyć wiele wątpliwości.

Jak ustalić wielkość szkody w postaci utraconych korzyści?

Dla ustalenia istnienia oraz wielkości szkody majątkowej w postaci „utraconych korzyści” należy porównać rzeczywisty stan majątkowy poszkodowanego po zdarzeniu szkodzącym ze stanem hipotetycznym, czyli tym który istniałby, gdyby do szkody nie doszło. Jeżeli stan rzeczywisty jest niższy od stanu hipotetycznego majątku to oznacza, że poszkodowany poniósł szkodę w postaci utraconych korzyści.

Powracając zatem do kazusu taksówkarza. Taksówkarz prowadzący własną działalność gospodarczą i utrzymujący się wyłącznie z kursów świadczonych swoją taksówką zarabia miesięcznie średnio 4000 zł. W wyniku wypadku doszło do uszkodzenia jego pojazdu. Naprawa trwała miesiąc i kosztowała 10.000 zł. Występując o odszkodowanie z tego tytułu poszkodowany taksówkarz powinien domagać się zwrotu 14.000 zł – przy czym 10.000 zł tytułem rekompensaty kosztów naprawy pojazdu oraz 4.000 zł tytułem odszkodowania za utracone korzyści majątkowe.

W praktyce niestety udowodnienie utraconych korzyści nie jest takie klarowne, bo przecież taksówkarz na własnej działalności gospodarczej z pewnością nie osiąga jednakowych dochodów w każdym miesiącu. Dlatego warto powierzyć oszacowanie i zgłoszenie roszczenia o zwrot utraconych korzyści profesjonalnemu prawnikowi.

Jakie dowody przedstawić, aby uzyskać zwrot utraconych korzyści?

To zależy od konkretnej sytuacji. Przede wszystkim poszkodowany musi wykazać, że gdyby nie doszło do zdarzenia szkodzącego z dużym prawdopodobieństwem uzyskałby określoną korzyść. Dowodami mogą być zatem deklaracje podatkowe, wyciągi z rachunku, zaświadczenia od pracodawcy, konkretne umowy np. o dzieło, zlecenia.

Jeżeli nadal masz wątpliwości, czy należy Ci się odszkodowanie za utracone korzyści – zapraszamy do kontaktu z naszym Biurem Obsługi Klienta. Co do zasady każdy poszkodowany w wypadku ma prawo do ubiegania się o zwrot utraconych korzyści.

Nie sztuką jednak jest zgłoszenie wygórowanych kwot, warto rozsądnie oszacować stratę i wystąpić z roszczeniem realnie możliwym do uzyskania. Grupa Kapitałowa Auxilia współpracuje ze sztabem profesjonalnych pełnomocników wyspecjalizowanych w dochodzeniu odszkodowań, także za utracone korzyści.