Przedawnienie roszczeń odszkodowawczych w sprawach o odszkodowania za wypadki komunikacyjne

Na wstępie podkreślić należy, że w przypadku doznania przez osobę poszkodowaną obrażeń ciała wskutek wypadku komunikacyjnego lub w przypadku, gdy osoba będąca dla nas najbliższym członkiem rodziny zginie w wyniku takiego wypadku, możliwość dochodzenia roszczeń z tego tytułu nie jest nieograniczona w czasie, z uwagi na występującą instytucję przedawnienia roszczeń odszkodowawczych.

Kiedy następuje przedawnienie roszczeń o odszkodowanie?

Co do zasady, przedawnienie roszczeń odszkodowawczych z tytułu umowy ubezpieczenia następuje z upływem 3 lat, zgodnie z treścią przepisu art. 819 § 1 k.c. Następnie, treść przepisu § 3 wskazanego wyżej przepisu stanowi, że w wypadku ubezpieczenia OC roszczenie poszkodowanego do ubezpieczyciela o odszkodowanie lub zadośćuczynienie przedawnia się z upływem terminu przewidzianego dla tego roszczenia we właściwych przepisach dotyczących odpowiedzialności za szkodę, która powstała w wyniku czynu niedozwolonego lub efekcie niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Przedawnienie roszczeń wynikających z czynu niedozwolonego

Taki zapis odsyła nas z kolei do przepisu art. 442¹ § 1 k.c., który stanowi, że roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej czynem niedozwolonym ulega przedawnieniu z upływem lat trzech od dnia, w którym poszkodowany dowiedział się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże termin ten nie może być dłuższy niż dziesięć lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wywołujące szkodę.

Przedawnienie roszczeń odszkodowawczych powstałych na skutek przestępstwa

Kiedy szkoda jest wynikiem przestępstwa (co zdarza się w przypadku, kiedy np. przechodzącą przez oznakowane przejście dla pieszych kobietę potrąci jadący z nadmierną prędkością nietrzeźwy kierowca) przedawnienie roszczeń odszkodowawczych następuje wówczas dopiero po upływie 20 lat.

Artykuł 442¹ § 2 k.c. stanowi bowiem, że w przypadku, w którym szkoda wynikła ze zbrodni lub występku, roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się po dwudziestu latach od dnia popełnienia przestępstwa niezależnie od tego w jakim terminie osoba poszkodowana w wyniku wypadku dowiedziała się o zaistnieniu szkody oraz o osobie, która jest zobowiązana do jej naprawienia. Ustawodawca uregulował osobno kwestię przedawnienia roszczenia w przypadku roszczeń dotyczących szkody na osobie w § 3 omawianego wyżej artykułu, bowiem przedawnienie takiego roszczenia nie może nastąpić wcześniej niż po trzech latach liczonych od dnia, w którym do poszkodowanego dotarła informacja na temat szkody i o tym, kto jest zobowiązany do jej naprawienia.

Kiedy bieg terminu przedawnienia roszczeń odszkodowawczych ulega przerwaniu?

Aby nie dopuścić do przedawnienia takiego roszczenia należy pamiętać o treści przepisu art. 123 § 1 k.c., który traktuje o sytuacjach, w których bieg przedawnienia się przerywa, wymieniając przy tym:

• każdą czynność podjętą przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia,
• uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje,
• wszczęcie mediacji.

Dodatkowo, ustawodawca wprowadził art. 819 § 4 k.c., zgodnie z którym bieg przedawnienia roszczenia odszkodowawczego o świadczenie do firmy ubezpieczeniowej zostaje przerwany również poprzez zgłoszenie towarzystwu ubezpieczeń tego roszczenia lub przez zgłoszenie zdarzenia objętego ubezpieczeniem. Bieg przedawnienia roszczenia odszkodowawczego zaczyna się ponownie od tego momentu, w którym ten, kto zgłasza roszczenie bądź zdarzenie, otrzyma w formie pisemnej od zakładu ubezpieczeń oświadczenie na temat tego, czy świadczenie zostało przyznane lub o decyzji odmownej.

Aplikantka adwokacka
kancelarii prawnej