Wypadek w drodze do pracy – czy za takie zdarzenie przysługuje odszkodowanie?

Choć wypadki w drodze do pracy albo w drodze z pracy już z racji samego charakteru zdarzenia powodują w życiu pracownika wiele trudności, ich skutki niejednokrotnie nie ograniczają się jedynie do kłopotów zdrowotnych. Czasowa niezdolność do pracy wymaga przecież odpowiedniego rozliczenia z pracodawcą, który nie będzie raczej zbyt szczęśliwy, wypłacając wynagrodzenie pracownikowi, który – niezależnie od powodów – nie świadczy pracy.

Pobierz Formularz Zgłoszenia Szkody – obrażenia ciała

Tematyka taka jak wypadek w drodze do pracy i z pracy jest na tyle rozbudowana, że rozstrzygnięcie wszystkich kwestii spornych w zaledwie kilku słowach jest niemożliwe. Niemniej, możemy przynajmniej nakreślić pewne ramy, które regulują prawa i obowiązki pracowników oraz pracodawców w tej trudnej sytuacji. Czy za wypadek w drodze do pracy przysługuje odszkodowanie? A jeśli tak  to od kogo? W tym krótkim artykule odpowiemy na najczęściej zadawane pytania.

Co to jest wypadek w drodze do pracy?

Za wypadek w drodze do pracy albo z pracy uważa się nagłe zdarzenie, wywołane przyczyną zewnętrzną, które nastąpiło w drodze do albo z miejsca wykonywania zatrudnienia lub innej działalności stanowiącej tytuł ubezpieczenia rentowego, jeżeli była to droga najkrótsza i nieprzerwana.

Od generalnej zasady przewidziano jednak wyjątki. Po pierwsze, droga, w trakcie której doszło do wypadku, nie musi być wcale „najkrótsza” w dosłownym rozumieniu tego słowa. Wystarczy, że trasa do miejsca zatrudnienia będzie najdogodniejsza ze względów komunikacyjnych. Po drugie, dopuszcza się wystąpienia w podróży przerw, o ile są one życiowo uzasadnione oraz każdorazowo nie wykraczają poza granice konkretnej potrzeby.

Pobierz Wzór Zgłoszenia Szkody – wypadek śmiertelny

Czy za wypadek w drodze do pracy przysługuje odszkodowanie?

Pytanie tej treści wymaga nieco bardziej rozbudowanej odpowiedzi. Po pierwsze, w odróżnieniu od sytuacji wypadków zaistniałych przy (tj. w trakcie i w bezpośrednim związku) pracy, za wypadek w drodze do pracy albo za wypadek w drodze z pracy nie przysługuje jednorazowe odszkodowanie na zasadach szczególnych.

Po drugie, nie oznacza to, że pracownikowi, który uległ wypadkowi w drodze do albo z pracy, nie przysługuje żadne odszkodowanie. Należy rozpatrzeć okoliczności zdarzenia w oparciu o przewidziane w kodeksie cywilnym zasady ogólne. To od konkretnych okoliczności zaistniałego wypadku zależeć zatem będzie zatem czy, od kogo i w jakiej wysokości możemy domagać się odszkodowania.

Po trzecie, nawet stwierdzenie braku podstaw do wypłaty jakiegokolwiek odszkodowania nie musi oznaczać, że pracownik, który uległ wypadkowi w drodze do pracy, pozostawiony jest samemu sobie.

Szczególną regulacją, która przysługuje w tym zakresie zatrudnionym, jest prawo do pobierania 100% wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy wywołanej na skutek wypadku w drodze do pracy przez 33 dni od jego zaistnienia (w przypadku osób, które ukończyły 50. rok życia – przez 14 dni), a od 34. dnia – zasiłek chorobowy (odpowiednio od 15. dnia dla osób, które ukończyły 50. rok życia), również w wysokości 100% dotychczasowego wynagrodzenia, przez kolejnych 182 dni. Jeśli po upływie tego czasu pracownik nadal nie jest zdolny wrócić do pracy, przysługuje mu zasiłek rehabilitacyjny. Początkowo zasiłek rehabilitacyjny wypłacany jest przez 3 miesiące w wysokości 90% wynagrodzenia (kobietom w ciąży – 100%), a za pozostały okres w wysokości 75%.

Co trzeba zrobić, żeby otrzymać świadczenia z tytułu wypadku w drodze do pracy?

Niezbędne jest niezwłoczne zawiadomienie swojego pracodawcy o zaistniałym zdarzeniu. Na podstawie dostępnych mu informacji (mogą one pochodzić od pracownika, jego członka rodziny, świadków i podmiotów usuwających skutki zdarzenia, m. in. Policji, Straży Pożarnej, Pogotowia Ratunkowego itd.) pracodawca sporządza kartę wypadku. W karcie wskazuje, czy badane zdarzenie uznaje za wypadek w drodze do pracy, czy też nie. Jeśli nie, decyzja ta powinna zostać pisemnie uzasadniona.

Karta wypadku powinna zostać sporządzona w terminie 14 dni od zaistnienia zdarzenia. Co w sytuacji, gdy pracodawca odmówi uznania zdarzenia, któremu uległ poszkodowany za wypadek w drodze do pracy? Pozostaje szukać sprawiedliwości w sądzie, w trybie powództwa o ustalenie stosunku prawnego lub prawa.

Jeśli natomiast pracodawca uznał zdarzenie za wypadek przy pracy, przez 33 dni będzie wypłacał wynagrodzenie chorobowe, w wysokości 100% należnego wynagrodzenia (w przypadku osób, które ukończyły 50. rok życia – przez 14 dni). Po upływie tego terminu, w przypadku dalszej niezdolności pracownika do pracy, pracodawca zgłasza do ZUS wniosek musi się on zgłosić do ZUS o wypłatę zasiłku chorobowego.

Odszkodowanie i zadośćuczynienie za wypadek w drodze do pracy – czy jest możliwe do uzyskania?

Oprócz specjalnego trybu pobierania wynagrodzenia chorobowego oraz zasiłku w czasie niezdolności do pracy, pracownik może naturalnie ubiegać się o odszkodowanie lub zadośćuczynienie na zasadach ogólnych. To dopiero te instytucje będą w stanie odzyskać poniesione w związku z odniesionymi obrażeniami koszty (np. zakupu leków, kul czy wózka inwalidzkiego) oraz otrzymać zadośćuczynienie za doznaną krzywdę (np. odczuwany ból czy utratę, choćby czasową, możliwości uprawiania sportu).

Niezbędne do tego jest zidentyfikowanie przyczyn zaistniałego wypadku oraz zbadanie, kto ponosi odpowiedzialność za jego skutki, a następnie wystąpienie z żądaniem zapłaty wskazanych przez nas kwot. W takim przypadku musimy być jednak przygotowani, że adresat naszego żądania nie uzna dobrowolnie naszego stanowiska, co oznacza, że chcąc uzyskać odszkodowanie za wypadek w drodze do pracy, będziemy musieli zainicjować postępowanie w sądzie.