Gdy sprawcą wypadku jest dziecko – odpowiedzialność rodziców a odszkodowanie

Czasem zdarza się tak, że przez nieostrożność dziecka lub rodzica dochodzi do wypadku drogowego, w którym zostaje ono poważnie ranne. Czy w sytuacji, kiedy kierowca pojazdu nie mógł uniknąć wypadku spowodowanego przez dziecko, można temu dziecku przypisać winę za zdarzenie? Co z odpowiedzialnością rodziców za działanie małoletniego dziecka?

Na te i inne pytania odpowiedź znajdziesz w poniższym artykule.

Odpowiedzialność rodziców za zdarzenia z udziałem małoletniego dziecka

O odpowiedzialności rodziców, czy opiekunów prawnych za skutki czynów niedozwolonych, popełnionych przez dzieci i podopiecznych mówi art. 12 i art. 426 Kodeksu Cywilnego. Gdy dziecko ukończy 13 rok życia ponosi pełną odpowiedzialność za wykroczenia i przestępstwa, których się dopuści. Przepisy bowiem uznają, że małoletni w tym wieku jest w stanie racjonalnie kierować swoim zachowaniem i przewidzieć jego konsekwencje.

Zupełnie inaczej sytuacja przedstawia się, gdy mowa o osobie, która nie ukończyła 13 roku życia. Ustawodawca uznał, że nie posiada ona zdolności do samodzielnego kierowania swoim zachowaniem i przewidzenia jego skutków. Nie można zatem udowodnić jej winy i nie może być pociągnięta do odpowiedzialności za wyrządzone szkody. W tym wypadku odpowiedzialność za skutki działania dziecka ponoszą jego rodzice, bądź opiekunowie prawni. Nie dotyczy to jednak wypadków komunikacyjnych, o czym piszemy w dalszej części artykułu.

Czy dziecku należy się odszkodowanie z polisy OC za spowodowanie wypadku, w którym ucierpiało?

Omówione wcześniej kryterium wieku, które stanowi o kwestii odpowiedzialności małoletniego za popełnione czyny niedozwolone, jest kluczowe także w przypadku rozstrzygania o winie za spowodowanie wypadku.

Dziecko, które w wyniku nieuwagi swojej lub rodziców, czy opiekunów prawnych zostało poważnie lub nawet śmiertelnie potrącone przez pojazd mechaniczny (np. wbiegło niespodziewanie pod nadjeżdżający samochód) nie może być uznane za sprawcę tego zdarzenia, o ile nie ukończyło 13 roku życia. W tym przypadku za sprawcę uznany zostanie kierowca pojazdu mechanicznego, nawet jeśli jechał prawidłowo i nie miał możliwości uniknięcia zdarzenia.

Pobierz Wzór Zgłoszenia Szkody – wypadek śmiertelny

Czy zatem dziecku, bądź jego najbliższym należy się odszkodowanie z polisy OC pojazdu? Otóż tak, choć nie w pełnej wysokości. Towarzystwo ubezpieczeniowe odpowiada w tym przypadku na zasadzie ryzyka, czyli niezależnie od faktycznej winy kierowcy pojazdu mechanicznego. Zatem nawet jeśli kierowca nie miał żadnej możliwości uniknięcia wypadku z udziałem dziecka poniżej 13 roku życia, to odpowiedzialność odszkodowawczą za to zdarzenie poniesie towarzystwo ubezpieczeniowe, w którym kierowca wykupił polisę OC pojazdu.

Odszkodowanie z polisy OC pomniejszone będzie o stopień przyczynienia się dziecka do wypadku. Mimo że ze względu na wiek nie można przypisać mu winy za jego spowodowanie, to jeśli zachowanie dziecka było bez wątpienia nieprawidłowe – wbiegnięcie na jezdnię wprost pod nadjeżdżający pojazd, czy przekraczanie drogi na czerwonym świetle – uzasadnione będzie pomniejszenie odszkodowania o stopień przyczynienia się do powstania szkody.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela i odmowa wypłaty lub zaniżanie odszkodowania

Ubezpieczyciele bardzo różnie pochodzą do kwestii uznania swojej odpowiedzialności oraz zastosowania przyczynienia za wypadki z udziałem dzieci, które nie ukończyły 13 roku życia. Punktem wyjścia zawsze jest ustalenie okoliczności wypadku, a to zadane należy do prokuratury, która prowadzi śledztwo wyjaśniające przyczyny zdarzenia.

Rodzice dziecka już na samym początku powinni pomyśleć o zleceniu sprawy odpowiedniej firmie odszkodowawczej. Mimo że, co do zasady, ubezpieczyciel i tak powinien wypłacić odszkodowanie, to bez udziału pełnomocnika w sprawie karnej może się to znacząco przedłużyć lub skutkować ustaleniem niewspółmiernie dużego przyczynienia się dziecka do skutków zdarzenia, co bezpośrednio wpłynie na obniżenie należnego świadczenia.

Pobierz Formularz Zgłoszenia Szkody – obrażenia ciała

Nierzadko sprawy o odszkodowanie za wypadki spowodowane przez dziecko mają swój finał w sądzie cywilnym. Ubezpieczyciel często odmawia wypłat, bądź znacząco je zaniża. Pełnomocnik, który ma doświadczenie w prowadzeniu podobnych spraw z pewnością nie dopuści do krzywdzącego obrotu postępowania karnego i cywilnego. Tak się niestety bardzo często dzieje, gdy rodzice decydują się na samodzielne prowadzenie sprawy lub biernie czekają na rozwój wydarzeń.

Czy dziecko, które ukończyło 13 lat i doprowadziło do wypadku może liczyć na jakiekolwiek odszkodowanie z polisy OC?

Na bazie wcześniej przedstawionych przepisów Kodeksu cywilnego, dziecko, które ukończyło 13 rok życia jest traktowane w świetle prawa jak osoba dorosła. Dotyczy to także kwestii spowodowania wypadku komunikacyjnego. Jeśli zachowanie dziecka na drodze było bez wątpienia nieprawidłowe, a kierowca pojazdu nie mógł w żaden sposób uniknąć wypadku, to szanse na uzyskanie odszkodowania są niemalże przekreślone.

Natomiast z doświadczenia prawników Kancelarii wynika, że tylko niewielki odsetek wypadków stanowią takie, w których kierowca w żadnym stopniu nie przyczynił się do zdarzenia i nie miał żadnych możliwości jego uniknięcia. Do wypadków z udziałem nieletnich bardzo często dochodzi na terenach zabudowanych, gdzie kierowcy nagminnie przekraczają prędkość. Udowodnienie związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy nadmierną prędkością kierowcy a odniesionymi obrażeniami małoletniego, także w wieku powyżej 13 lat,  otworzy furtkę do wypłaty odszkodowania z polisy OC pojazdu.

Sprawy z udziałem małoletnich sprawców wypadków często są skomplikowane. Tylko pełnomocnik z odpowiednim doświadczeniem uzyska dla poszkodowanego wszystkie należne świadczenia we właściwej wysokości. AUXILIA S. A. wraz z Kancelarią od ponad 19 lat zajmują się podobnymi przypadkami. Dokonamy bezpłatnej i niezobowiązującej analizy Twojej sprawy i podpowiemy od czego zacząć dochodzenie odszkodowania. Zachęcamy do kontaktu z Biurem Obsługi Klienta, które odpowie na wszystkie pytania.

Twoje dziecko przyczyniło się do wypadku? Napisz!